عوامل مؤثر بر جلب مشارکت شهروندان در تامین مالی خدمات شهری از طریق بخش سوم، وقف (مطالعه موردی شهر اصفهان)

در خلال قرون و اعصار شکوفایی تمدن اسلامی، وقف همواره بسیاری از نیازهای خاص جامعه را تأمین می‌نموده و ارائه برخی کالاها و خدمات که در اقتصاد مدرن از آنها به عنوان کالاهای عمومی یاد می‌شود، تا مدت‌ها – قبل از اینکه ارائه آنها را دولت‌ها بر عهده گیرند- بر دوش واقفین و از طریق موقوفات بوده است. نمونه‌هایی مانند کاروانسراها، آب‌انبارها، زاویه‌ها، بیمارستان‌ها، حوزه‌های علوم دینی و... شواهدی بر این مدعاست. اما متاسفانه این امر امروزه کم رنگ شده و باید علت‌یابی شود. این در حالی است که تامین مالی بخش عمومی به این طریق از روش‌های مناسب به لحاظ آثار جانبی است. در این پژوهش با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی یا AHP به تبین انگیزه‌های اصلی وقف در مسیر تامین مالی خدمات شهری در اصفهان و موارد اصلی کاربرد مورد نظر پرداخته شده است. نتایج حاکی از آن است که انگیزه‌های اصلی وقف در اصفهان، به ترتیب تامین پاداش اخروی، ارزش‌های انسانی، کسب شهرت و عزت، افزایش ساختار پایدار شهری، تعلقات اجتماعی، مهارت‌یابی، انگیزه‌های حمایتی، اعتماد به سازمان‌های متولی و سهولت در فرایند وقف بوده‌اند. الویت کاربردها نیز در این ارتباط به ترتیب عبارت بوده‌اند از تامین بهداشت و سلامت، امور فرهنگی، حمل و نقل عمومی، اماکن شهری، محیط زیست، احداث گذر، احیای بافت فرسوده شهری، مبلمان شهری و تامین نظم و امنیت.